Όταν δούμε κυριολεκτικά τον κόσμο μέσα από τα μάτια του άλλου, αλλάζει η αίσθηση του εαυτού μας
Η αίσθηση του εαυτού μας είναι η ταυτότητά μας. Όλα όσα πιστεύουμε για εμάς, τις αξίες μας, τα στοιχεία της προσωπικότητάς μας, είναι το αποτέλεσμα μακροχρόνιων διαδικασιών και του τρόπου με τον οποίο μεγαλώσαμε και αλληλεπιδράσαμε με το περιβάλλον μας.
Πέρα από τις σκέψεις μας και τα όσα πιστεύουμε για εμάς, βασικό στοιχείο του εαυτού μας είναι φυσικά και το σώμα μας. Μία έρευνα που δημοσιεύτηκε πριν λίγες ημέρες υπογράμμισε το σημαντικό ρόλο που παίζει η αίσθηση του σώματός μας στην αντίληψη του εαυτού μας.
Η ομάδα του Tacikowski [1]Tacikowski, P., Weijs, M. L., & Ehrsson, H. H. (2020). Perception of Our Own Body Influences Self-Concept and Self-Incoherence Impairs Episodic Memory. IScience, 101429. doi:10.1016/j.isci.2020.101429 υλοποίησε ένα πολύ ενδιαφέρον πείραμα αξιοποιώντας την διαθέσιμη τεχνολογία εικονικής πραγματικότητας. Κάλεσε φίλους να λάβουν μέρος στο πείραμα στο οποίο αρχικά έπρεπε να αξιολογήσουν την προσωπικότητα του φίλου τους αλλά και του εαυτού τους. Στη συνέχεια, με τη βοήθεια γυαλιών εικονικής πραγματικότητας πρόβαλαν όλα όσα έβλεπε ο φίλος τους. Με άλλα λόγια, ο κάθε συμμετέχοντας έβλεπε τον κόσμο έτσι όπως τον έβλεπε ο φίλος του. Αυτή η αλλαγή οπτικής ήταν αρκετά ισχυρή, καθώς οι συμμετέχοντες αντιδρούσαν έντονα σε φοβικά ερεθίσματα που έβλεπε ο φίλος τους, ακόμη και εάν οι ίδιοι δεν απειλούνταν.
Οι συμμετέχοντες πέρασαν κάποια λεπτά στο σώμα του φίλου τους και στη συνέχεια κλήθηκαν να αξιολογήσουν εκ νέου την δική τους προσωπικότητά. Αυτό το οποίο βρήκαν οι ερευνητές ήταν ότι πλέον οι αυτό-αξιολογήσεις ήταν πιο κοντά στην αξιολόγηση που είχαν κάνει στους φίλους τους και διέφερε από την αρχική αξιολόγηση του εαυτού τους. Το εύρημα αυτό τονίζει τη σημαντικότητα που έχει η αίσθηση του σώματός μας για την αντίληψη των χαρακτηριστικών του εαυτού μας.
Αυτή η αμοιβαία αλλαγή σώματος είχε αντίκτυπο και στη μνήμη, καθώς οι συμμετέχοντες που έβλεπαν τον κόσμο από τα μάτια του φίλου τους, είχαν γενικά χειρότερη επίδοση από όσους έκαναν τις ίδιες δοκιμασίες μνήμης δίχως να υπόκεινται σε αυτή την ιδιόρρυθμη «αλλαγή σώματος». Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, όταν η «αλλαγή» ήταν επιτυχής και οι συμμετέχοντες είχαν όντως υιοθετήσει πιο επιτυχώς το σώμα του φίλου τους, τότε έτειναν να έχουν καλύτερη επίδοση σε σχέση με όσους αισθανόντουσαν αποκομμένοι σε σχέση με το εικονικό σώμα που είχαν υιοθετήσει για χάρη του πειράματος.
Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, η συγκεκριμένη προσέγγιση δεν έχει μόνο θεωρητικό ενδιαφέρον σε σχέση με τα στοιχεία που καθορίζουν την αντίληψη του εαυτού μας, αλλά ενδεχομένως θα μπορούσε αργότερα να εφαρμοστεί σε ερευνητικό και θεραπευτικό πλαίσιο για διάφορες ψυχιατρικές διαταραχές όπως η διαταραχή αποπρωσοποποίησης, όπου οι ασθενείς αισθάνονται ότι δεν σχετίζονται με το σώμα τους.
Ζούμε σε μία συναρπαστική εποχή, όπου η τεχνολογική πρόοδος επιτρέπει να διερευνήσουμε σε πολύ μεγάλο βάθος τόσο τις γνωστικές μας ικανότητες όσο και έννοιες όπως ο εαυτός και η ενσυναίσθηση, οι οποίες αρχικά είχαν μία καθαρά φιλοσοφική διάσταση.
Εικόνες
- Εισαγωγική Εικόνα: NASA Goddard Engineer Tom Grubb uses VR/AR
- Εικόνα άρθρου από την έρευνα του Tacikowski et al. (2020). Άτυπη μετάφραση από τον συντάκτη.
- Έφηβοι που έχουν πέσει θύμα εκφοβισμού έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν ψυχωτικά συμπτώματα - 22 Φεβρουαρίου, 2024
- Διαχείριση περιστατικών βίας και εκφοβισμού εντός και εκτός σχολείου - 10 Ιανουαρίου, 2024
- Το νευροψυχολογικό προφίλ ατόμων με δυσλεξία - 16 Νοεμβρίου, 2023
Πηγές / Διαβάστε περισσότερα
| ↑1 | Tacikowski, P., Weijs, M. L., & Ehrsson, H. H. (2020). Perception of Our Own Body Influences Self-Concept and Self-Incoherence Impairs Episodic Memory. IScience, 101429. doi:10.1016/j.isci.2020.101429 |
|---|
