Πως προετοιμάζω το παιδί μου για την πρώτη μέρα στο νηπιαγωγείο;
Ο Σεπτέμβρης είναι ο μήνας που σηματοδοτεί το τέλος των διακοπών και την επιστροφή στην “κανονικότητα”, για μικρούς και μεγάλους. Για πολλά παιδιά αυτή η περίοδος σημαίνει και την πρώτη επαφή με το σχολείο, μια διαδικασία που μπορεί να αγχώσει τα παιδιά ή ακόμη και τους γονείς. Η προετοιμασία λοιπόν για τη στιγμή που το παιδί θα ξεκινήσει το σχολείο είναι σημαντική και απαραίτητη ώστε να διασφαλίσουμε ότι η μετάβαση από το σπίτι στο σχολείο θα γίνει όσο το δυνατόν πιο ομαλά.
Ίσως το κυρίαρχο συναίσθημα σε πολλά παιδιά που ετοιμάζονται να πάνε στο νηπιαγωγείο είναι το άγχος. Το άγχος αποχωρισμού από τους γονείς είναι απόλυτα φυσιολογικό στη νηπιακή ηλικία! Όταν το παιδί απομακρύνεται από τους φροντιστές του και έρθει αντιμέτωπο με το άγνωστο είναι αναμενόμενο να επιζητήσει σε μικρό ή μεγάλο βαθμό την προστασία από τους γονείς. Ταυτόχρονα όμως το άγχος αποχωρισμού είναι και ένα συναίσθημα που το παιδί μπορεί και πρέπει να μάθει να διαχειρίζεται αποτελεσματικά.
Προετοιμασία από πριν
Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό ήδη πριν το παιδί πάει στο νηπιαγωγείο να έχει μάθει να αποχωρίζεται τους γονείς του. Για παράδειγμα, μπορεί οι γονείς να χρειαστεί να πάνε για ψώνια ή σε μια έξοδο και το παιδί να μείνει για ένα χρονικό διάστημα με ένα άλλο πρόσωπο (π.χ. παππούς ή γιαγιά). Οι γονείς πρέπει να φροντίσουν να αξιοποιούν τέτοιες ευκαιρίες αποχωρισμού από το παιδί όσο το πιο νωρίς γίνεται.
Μιλώντας με το παιδί και εξηγώντας το τι συμβαίνει, για ποιο λόγο θα πρέπει να μείνει μακριά μας, πότε θα επιστρέψουμε και τι θα κάνει όσο εμείς λείπουμε, βοηθούμε το παιδί να επεξεργαστεί καλύτερα τον αποχωρισμό και σταδιακά να εξοικειώνεται με αυτό, έχοντας τη σιγουριά ότι πάντα επιστρέφουμε δίπλα του.
Ταυτόχρονα με τους προσωρινούς αποχωρισμούς, κάτι που μπορεί να βοηθήσει τα μικρά παιδιά να προσαρμοστούν σε νέα περιβάλλοντα, όπως αυτό ενός σχολείου (ή ακόμη και παιδικού σταθμού) είναι να τα ενθαρρύνουμε να έρχονται σε επαφή με νέα πρόσωπα και διαφορετικά μέρη. Με αυτό τον τρόπο το παιδί μαθαίνει να εμπιστεύεται το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται και να μη διστάζει να έρθει σε επαφή με άλλα άτομα. Οι επισκέψεις στον παιδότοπο από μικρή ηλικία, οι επισκέψεις σε φίλους και οι συμμετοχές σε πάρτι και άλλες εκδηλώσεις είναι μερικές ευκαιρίες που μπορούν να αξιοποιήσουν οι γονείς σταδιακά ήδη ακόμη και από τη βρεφική ηλικία, ώστε να ενισχύσουν το αίσθημα ασφάλειας του παιδιού σε μη οικεία μέρη.
Η ημέρα του σχολείου
Όταν πλησιάσει η μέρα που ανοίγει το σχολείο του παιδιού, είναι σημαντικό να αρχίσουμε να προετοιμάζουμε σιγά-σιγά το παιδί για το τι θα συμβεί. Μπορούμε να μετράμε αντίστροφα το χρόνο υπενθυμίζοντας στο παι΄δι (που μπορεί να μην κατανοεί ακόμη πλήρως όλες τις χρονικές έννοιες) σε πόσες εβδομάδες ή μέρες θα πάει στο σχολείο. Ακόμη και μια απλή αναφορά στο πότε θα πάει το παιδί στο σχολείο, του επιτρέπει να επεξεργαστεί αυτό που θα συμβεί.
Είναι σημαντικό φυσικά πέρα από το να πούμε στο παιδί πότε θα πάει στο σχολείο, να του εξηγήσουμε και τι θα κάνει εκεί. Εάν το παιδί έχει πάει τακτικά σε βρεφονηπιακό σταθμό τότε του είναι πιο εύκολο να καταλάβει, καθώς είναι εξοικειωμένο με τη διαδικασία του αποχωρισμού και της συμμετοχής σε δραστηριότητες σε ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον με τρίτους. Εάν δεν έχει πάει σε βρεφονηπιακό σταθμό, τότε θα πρέπει να του εξηγήσουμε το πότε θα πηγαίνει εκεί, πόσο συχνά, τι αναμένεται να κάνει, πόσα άλλα παιδάκια θα έχει εκεί κτλ.
Φυσικά, είναι σημαντικό οι γονείς να προσπαθούν να σχηματίσουν μια όμορφη και ζεστή εικόνα για το σχολείο και την όλη διαδικασία, ώστε το παιδί να μην είναι αρνητικά προκατειλημμένο πηγαίνοντας εκεί. Γενικότερα, οι στάσεις και τα συναισθήματα των γονέων απέναντι στο σχολείο θα αντικατοπτριστούν στη συμπεριφορά και τα συναισθήματα του παιδιού. Εάν οι γονείς έχουν άγχος για τον αποχωρισμό, τότε αυτό το άγχος είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα μεταφερθεί και στο παιδί. Εάν ο γονιός έχει αρνητική άποψη για το σχολείο ή / και τους εκπαιδευτικούς, τότε είναι πολύ πιθανό το παιδί να αποκτήσει επίσης μια αρνητική στάση εξ’ αρχής.
Μπορούμε, πριν το παιδί πάει στο σχολείο, να το ενθαρρύνουμε να έρθει μαζί μας και να ψωνίσει τα υλικά που χρειάζεται. Με το να έχει λόγο και να κάνει τις επιλογές του, του δίνουμε έναν πιο ενεργό ρόλο στη διαδικασία της προετοιμασίας για το σχολείο, κάτι που θα το προετοιμάσει για τη συνέχεια που έπεται.
Επικοινωνία με το σχολείο
Πριν πάει το παιδί στο σχολείο, είναι σημαντικό οι γονείς να έχουν έρθει σε επαφή με το σχολείο, να μάθουν για τα διαδικαστικά, τυχόν απαιτήσεις του σχολείου αλλά και να μιλήσουν ανοιχτά για τις όποιες τυχόν ανησυχίες τους με τους εκπαιδευτικούς που θα αναλάβουν το παιδί. Έχοντας εξοικειωθεί πρώτα οι ίδιοι με το χώρο του σχολείου αλλά και τους εκπαιδευτικούς, θα είναι σε θέση να έχουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για όσα θα μεταφέρουν στο παιδί.
Ο δίαυλος επικοινωνίας γονέων και εκπαιδευτικών είναι εξαιρετικά σημαντικός σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Όσο μένει ανοιχτός, τόσο μειώνονται οι προστριβές, οι παρεξηγήσεις αλλά και ενδυναμώνονται οι όποιες παρεμβάσεις τυχόν χρειαστούν για την καλύτερη προσαρμογή και γενικότερα πορεία του παιδιού στο σχολείο.
Εισαγωγική Εικόνα
- Στερεότυπα φύλου: ο αντίκτυπος στην ανάπτυξη των παιδιών - 16 Ιανουαρίου, 2023
- Τρεις βιβλιοπροτάσεις για το 2023 - 28 Δεκεμβρίου, 2022
- Σωματική τιμωρία: κακοποιεί σώμα και πνεύμα - 21 Νοεμβρίου, 2022