Η διαδικτυακή ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι εξίσου καλή ή και καλύτερη από την παραδοσιακή ψυχοθεραπεία για την αντιμετώπιση κάποιων μορφών ψυχοπαθολογίας

Τα τελευταία 10-15 χρόνια το διαδίκτυο άρχισε να γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας. Ακόμη και σε χώρες με σχετικά χαμηλή προσβασιμότητα στο διαδίκτυο, όπως είναι η Ελλάδα (53% των Ελλήνων χρησιμοποιούν το διαδίκτυο), τα ποσοστά των ανθρώπων που το χρησιμοποιούν στην καθημερινή τους ζωή αυξάνεται με γεωμετρικούς ρυθμούς. Η διαδραστικότητα του διαδικτύου, η ευκολία χρήσης του, η δυνατότητα αναζήτησης κάθε είδους πληροφοριών και οι πολλές δυνατότητες επικοινωνίας που προσφέρει το κάνουν εξαιρετικά δελεαστικό για τον μέσο πολίτη.

Είναι επόμενο αυτή η νέα τεχνολογία που εισέβαλε στη ζωή των περισσότερων ανθρώπων στον κόσμο, ιδιαίτερα στην Δύση, να δημιουργήσει μια νέα πραγματικότητα σε πολλούς τομείς. Ανάμεσα σε αυτούς συγκαταλέγεται και η ψυχική υγεία. Για παράδειγμα έχουμε ασχοληθεί στο παρελθόν με το θέμα του εθισμού στο διαδίκτυο , με τη χρήση του για τη διεξαγωγή ερευνών (Έρευνα για την διακύμανση των συναισθημάτων μέσω… twitter!Έξυπνα τηλέφωνα στην υπηρεσία της Επιστήμης) αλλά και με τα διλλήματα που θέτουν οι ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης στους ψυχολόγους που τα χρησιμοποιούν. Ένα θέμα όμως με το οποίο δεν έχουμε ασχοληθεί ιδιαιτέρως είναι αυτό της πραγματοποίησης συνεδριών μέσω διαδικτύου.

Εάν και εκ πρώτης όψεως η ιδέα της συνομιλίας μέσω διαδικτύου δεν μας φαίνεται ως ο πιο ιδανικός τρόπος επικοινωνίας μεταξύ συμβουλευόμενου και ψυχολόγου, είναι γεγονός πως όλο και περισσότεροι επιλέγουν να συνομιλούν με τον ψυχολόγο τους μέσω εργαλείων όπως το Skype. Αν και αυτού του είδους οι συνεδρίες είναι ακόμη στα σπάργανα στην Ελλάδα, στο εξωτερικό έχουν αρχίσει να ανθίζουν σε σημείο που πλέον υπάρχουν έρευνες που συγκρίνουν την αποτελεσματικότητα αυτών των μεθόδων ψυχοθεραπείας-συμβουλευτικής.

Σε μια πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης [1]Birgit Wagner, Andrea B. Horn, Andreas Maercker. Internet-based versus face-to-face cognitive-behavioral intervention for depression: A randomized controlled non-inferiority trial. Journal of Affective Disorders. July 23, 2013 [2]The SHRINKRap: “Does psychotherapy via the Internet work?” οι ερευνητές καταπιάστηκαν με το ερώτημα της αποτελεσματικότητας της διαδικτυακής ψυχοθεραπείας σε σχέση με την κλασική ψυχοθεραπεία face-to-face. Συγκεκριμένα, ζήτησαν από 6 θεραπευτές να αναλάβουν 62 ασθενείς που είχαν διαγνωσθεί με κατάθλιψη ήπιας μορφής. Οι ασθενείς χωρίστηκαν τυχαία σε δύο γκρουπ: ένα για την online θεραπεία και ένα για την face-to-face θεραπεία. Κάθε θεραπευόμενος έκανε 8 συνεδρίες με τον θεραπευτή του, οι οποίες βασίζονταν σε τεχνικές της γνωστικής-συμπεριφορικής θεραπείας. Η μόνη διαφορά μεταξύ των θεραπευόμενων ήταν ότι οι μισοί έκαναν online συνεδρίες με τους θεραπευτές τους, ενώ οι άλλοι μισοί έβλεπαν τους θεραπευτές τους κανονικά στα γραφεία τους.

Μετά το τέλος των 8 συνεδριών τα άτομα και στις δύο ομάδες έδειξαν περίπου τα ίδια ποσοστά ανταπόκρισης στην θεραπεία. Συγκεκριμένα, το 53% των ατόμων που έκαναν online θεραπεία πλέον δεν πληρούσαν τα κριτήρια της κατάθλιψης, ενώ αυτό το ποσοστό για την face-to-face θεραπεία ήταν 50%.

Μετά την πάροδο 3 μηνών οι ασθενείς επανήλθαν στο ερευνητικό κέντρο για μια νέα αξιολόγηση. Αυτό που παρατήρησαν έκπληκτοι οι ερευνητές ήταν ότι το ποσοστό των “online” ασθενών που είχαν «θεραπευτεί» (δεν πληρούσαν τα κριτήρια της κατάθλιψης) είχε αυξηθεί από το 53% στο 57%. Αντίθετα, οι “face-to-face” ασθενείς που δεν είχαν πλέον κατάθλιψη μειώθηκαν από το 50% στο 42%. Με άλλα λόγια, η έρευνα έδειξε ότι σε αυτή την περίπτωση της ήπιας κατάθλιψης η online θεραπεία ήταν πιο αποτελεσματική σε σχέση με την face-to-face θεραπεία.

Οι νέες τεχνολογίες πάντοτε γίνονταν δεκτές με σκεπτικισμό από το ευρύ κοινό, όπως άλλωστε συμβαίνει με σχεδόν κάθε τι καινούργιο, ιδιαίτερα όταν αυτό έχει να κάνει με την ανθρώπινη επικοινωνία. Όταν όμως οι νέες μορφές επικοινωνίας γίνουν μέρος της ζωής μας, βλέπουμε ότι μπορούν να αξιοποιηθούν εξίσου καλά με τις παραδοσιακές και να έχουν τον ίδιο αντίκτυπο στη συμπεριφορά μας. Στόχος των κοινωνικών επιστημόνων και εν προκειμένω των ειδικών ψυχικής υγείας θα πρέπει να είναι η μελέτη και η αξιοποίηση όσο το δυνατόν περισσότερων καναλιών επικοινωνίας με τους συνανθρώπους μας, ώστε η δουλειά μας να είναι όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματική και να συμβαδίζει με τις νέες συνήθειες της εκάστοτε εποχής.

Εισαγωγική Φωτογραφία

Το κείμενο προσφέρεται με άδεια ""Creative Commons Αναφορά Δημιουργού 4.0 Διεθνές". Μπορείτε να αντιγράψετε και να μοιραστείτε το κείμενο δίχως να το αλλάξετε και αποκλειστικά για μη εμπορική χρήση, μόνο εφόσον αναφέρετε τον συντάκτη και την πηγή. Για οποιαδήποτε άλλη χρήση και άρση των περιορισμών απαιτείται η γραπτή άδεια του συντάκτη.

Δημήτρης Αγοραστός

Δημήτρης Αγοραστός

Ψυχολόγος και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στη Σχολική Ψυχολογία (ΑΠΘ) και στις Νευροσυμπεριφορικές Επιστήμες (University of Tuebingen). Ασχολείται με την ανάπτυξη ψυχοεκπαιδευτικών προγραμμάτων για παιδιά και εφήβους με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, την αξιολόγησή τους στα πλαίσια εντοπισμού και αντιμετώπισης μαθησιακών και ψυχοσυναισθηματικών δυσκολιών, αλλά και την υποστήριξη της σχολικής κοινότητας εν τω συνόλω. Επιπλέον, μέσα από τις δομές και τις υπηρεσίες στις οποίες εργάζεται, παρέχει συμβουλευτική υποστήριξη γονέων και παιδιών.Έχει εμπειρία παροχής ψυχοκοινωνικής υποστήριξης σε ευάλωτες ομάδες πληθυσμού.

Ίσως σας ενδιαφέρουν…

I