Ο αυτισμός αναπτύσσεται διαφορετικά στα κορίτσια σε σχέση με τα αγόρια
Η διαταραχή του αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ) είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή που απασχολεί έντονα την επιστημονική κοινότητα αλλά και τις κοινωνίες γενικότερα τις τελευταίες δεκαετίες. Οι γνώσεις που έχουμε γύρω από τις πρώιμες ενδείξεις, τα συμπτώματα, τους μηχανισμούς ανάπτυξης της διαταραχής αλλά και τον τρόπο με τον οποίο εκδηλώνεται στις διαφορετικές περιπτώσεις, πολλαπλασιάζονται διαρκώς.
Αποτέλεσμα αυτής της σταθερής κατάκτησης νέων επιστημονικών πληροφοριών γύρω από τον αυτισμό είναι να αλλάζουμε σταδιακά την οπτική μας απέναντί του. Για παράδειγμα, από το 2015 πλέον οι διαφορετικές εκφάνσεις του αυτισμού, βάσει του DSM-5, ενοποιήθηκαν υπό τη σκέπη μιας μόνο διαταραχής (της ΔΑΦ), εν συγκρίσει με την αντίληψή των προηγούμενων ετών περί ποιοτικά διαφορετικών διάχυτων αναπτυξιακών διαταραχών (π.χ. Asperger, διαταραχή αυτισμού). Ένα ακόμη διαχρονικό εύρημα είναι η διαφοροποίηση αγοριών και κοριτσιών ως προς τον επιπολασμό της ΔΑΦ, με τα αγόρια να παρουσιάζουν πιο υψηλά ποσοστά συγκριτικά με τα κορίτσια. Σε μια πρόσφατη έρευνα στην Ελλάδα [1]Thomaidis, L., Mavroeidi, N., Richardson, C., Choleva, A., Damianos, G., Bolias, K., & Tsolia, M. (2020). Autism Spectrum Disorders in Greece: Nationwide Prevalence in 10–11 Year-Old Children and Regional Disparities. Journal of Clinical Medicine,9(7), 2163. doi:10.3390/jcm9072163 , υπολογίστηκε ότι περίπου 1% των παιδιών παρουσιάζει ΔΑΦ, με τα κορίτσια να έχουν χαμηλότερα ποσοστά (0.44%) από τα αγόρια 1.83%)
Αυτή η διαφορά στα ποσοστά μεταξύ των φύλων έχει ως αποτέλεσμα η συμμετοχή των αγοριών με ΔΑΦ στις έρευνες που γίνονται για τη διαταραχή να είναι πιο συχνή σε σχέση με τη συμμετοχή των κοριτσιών. Αυτό μπορεί δυνητικά να αποτελεί πρόβλημα, καθώς δεν γνωρίζουμε εάν τα όποια αποτελέσματα στα οποία καταλήγουμε στις μελέτες με αγόρια μπορούν να γενικευτούν εξίσου και στα κορίτσια. Μία πρόσφατη μελέτη στις ΗΠΑ [2]Jack, A., Sullivan, C. A., Aylward, E., Bookheimer, S. Y., Dapretto, M., Gaab, N., . . . Ventola, P. (2021). A neurogenetic analysis of female autism. Brain. doi:10.1093/brain/awab064 μελέτησε διαφορές στο γονιδιακό αποτύπωμα αλλά και στα συμπεριφορικά χαρακτηριστικά αγοριών και κοριτσιών με ΔΑΦ. Αυτό το οποίο εντόπισε παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς οι ερευνητές αναφέρουν στατιστικώς σημαντικές διαφορές στη γονδιακή εικόνα μεταξύ των δύο φύλων, καθώς επίσης και διαφοροποίηση στον τρόπο λειτουργίας των εγκεφάλων των κοριτσιών με ΔΑΦ όταν καλούνται να επεξεργαστούν κοινωνικά σήματα, όπως εκφράσεις των προσώπων ή χειρονομίες. Αυτές οι διαφορές στο λειτουργικό επίπεδο του εγκεφάλου δεν εντοπίστηκαν όταν η ίδια μελέτη προχώρησε σε σύγκριση αγοριών με ΔΑΦ και αγοριών δίχως ΔΑΦ.
Είναι γνωστό ότι η ΔΑΦ είναι μια διαταραχή η οποία, όπως υποδηλώνει πλέον και το όνομά της, δεν είναι ενιαία, αλλά εκδηλώνεται εντός ενός φάσματος, με ποικίλους τρόπους που διαφέρουν από άτομο σε άτομο, βάσει των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του. Αυτή η νέα μελέτη ευθυγραμμίζεται πλήρως με αυτή τη λογική, υπογραμμίζοντας και το ρόλο του φύλου στην τελική εικόνα αυτού του φάσματος. Είναι ξεκάθαρο πως για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των συνεπειών της ΔΑΦ, οφείλουμε να ακολουθούμε εξατομικευμένες προσεγγίσεις που λαμβάνουν υπόψη αυτές τις διαφορές μεταξύ των ατόμων.
Ευρήματα όπως αυτό μας υπενθυμίζουν πόσο σημαντικό είναι να γίνονται μελέτες που λαμβάνουν υπόψη το φύλο, ιδιαίτερα σε νευροαναπτυξιακές διαταραχές όπου φαίνεται πως υπάρχει διαφοροποίηση μεταξύ των δύο φύλων ακόμη και σε επίπεδο επιπολασμού. Η πιο προσεκτική μελέτη αυτών των διαφορών μπορεί να οδηγήσει σε αποτελεσματικότερη χαρτογράφηση του γονιδιακού αποτυπώματος και των γονιδιακών μηχανισμών που εμπλέκονται στην ανάπτυξη των νευροαναπτυξιακών διαταραχών, αλλά και στη δημιουργία πιο λεπτομερών μεθόδων αντιμετώπισής τους, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις όπου το φύλο του ατόμου “υποεκπροσωπείται” στις περισσότερες σχετικές μελέτες.
Εισαγωγική Εικόνα
- Η μείωση του χρόνου που περνάμε στα κοινωνικά δίκτυα μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα κατάθλιψης - 16 Μαρτίου, 2023
- Πως μπορούμε να μειώσουμε τις επιπτώσεις της έκθεσης στην οθόνη; - 3 Φεβρουαρίου, 2023
- Στερεότυπα φύλου: ο αντίκτυπος στην ανάπτυξη των παιδιών - 16 Ιανουαρίου, 2023
Πηγές / Διαβάστε περισσότερα
| ↑1 | Thomaidis, L., Mavroeidi, N., Richardson, C., Choleva, A., Damianos, G., Bolias, K., & Tsolia, M. (2020). Autism Spectrum Disorders in Greece: Nationwide Prevalence in 10–11 Year-Old Children and Regional Disparities. Journal of Clinical Medicine,9(7), 2163. doi:10.3390/jcm9072163 |
|---|---|
| ↑2 | Jack, A., Sullivan, C. A., Aylward, E., Bookheimer, S. Y., Dapretto, M., Gaab, N., . . . Ventola, P. (2021). A neurogenetic analysis of female autism. Brain. doi:10.1093/brain/awab064 |